Hoe de familie Van der Leegte VDL uitbouwde tot Brabantse maakreus

VDL Groep is een van de grootste maakbedrijven van Nederland. De Eindhovense multinational, die wordt geleid door de familie van der Leegte, wordt door Forbes omschreven als een van Europa’s grootste particuliere auto- en busfabrikanten.

Het bedrijf legt zich toe op de ontwikkeling, productie en verkoop van halffabricaten, autobussen en de assemblage van personenauto’s.

VDL probeerde recent de Brabantse fabrikant van elektronische componenten voor de auto-industrie, Neways Electronics, over te nemen. Maar Neways besloot de gesprekken af te blazen, omdat het bod van VDL te mager zou zijn. En dat is opvallend, aangezien het bedrijf in het pandemiejaar een omzet van ruim 4,5 miljard euro draaide.

Dit is hoe de familie Van der Leegte een simpel metaalbewerkingsbedrijf uit Hapert wist uit te bouwen tot een miljardenconglomeraat.

1953 – Pieter van der Leegte senior zet de 'Metaalindustrie en Constructiewerkplaats P. van der Leegte' op

Met zijn bedrijf gaat Pieter van der Leegte in eerste instantie aan de slag voor zijn oud-werkgever Philips en voor autofabrikant DAF Trucks. De werkzaamheden bestaan in de beginfase uit draaien, frezen en boren en las- en soldeerwerk van metalen onderdelen.

In de jaren 60 gaat Van der Leegte steeds meer eigen producten ontwikkelen en weet hij een grote opdracht voor Honda binnen te slepen. Van der Leegte mag de kettingkasten voor Honda-bromfietsen leveren.

In plaats van de verwachte tienduizenden stuks worden het er slechts tweehonderd. Het model slaat namelijk niet aan. Hij gooit daarom het roer om en stort zich op nieuwe huishoudelijke producten zoals roestvrijstalen bedkruiken, eierdopjes en botervlootjes.

1966 – Wim start als stagiair in zijn vaders bedrijf en is binnen drie maanden directeur

Na de mislukte Honda-opdracht probeert Pieter senior zijn bedrijf draaiende te houden met simpele huishoudelijke producten. Dat lijkt een goede strategie te zijn, maar senior is blijkbaar een beter technicus dan zakenman.

Als zijn zoon Wim, destijds HTS-student, in 1966 stage komt lopen bij zijn vader, draait het bedrijf een omzet van 750.000 gulden, maar heeft het een negatief eigen vermogen van 250.000 gulden.

Wim staat tijdens de stage met zijn vader aan de draaibank om de technische kant van het vak onder de knie te krijgen, maar is eigenlijk meer geïnteresseerd in de zakelijke kant van het bedrijf. Als zijn vader na Wims eerste drie maanden onverhoopt overwerkt raakt, neemt hij direct het roer over.

Hij neemt de bedrijfsvoering onder de loep, breidt de klantenkring uit en weet in vijf jaar het eigen vermogen naar een positieve 52.000 gulden te brengen. En dat is slechts het begin.

1976 – Wim leert zijn vrouw Margriet kennen bij paardrijlessen

Wim leert zijn huidige vrouw Margriet in 1976 kennen in de manege in het Brabantse plaatsje Eersel, waar zij op les zat. "Ik ging een keer mee met een vriend. Gewoon voor de gezelligheid. Toen ik Margriet zag, ben ik ook op les gegaan en daar zijn de avances begonnen", vertelde hij daarover tegen De Ondernemer.

Bij hun ontmoeting moet Margriet nog lachen om zijn geel-blauw gehakte schoenen en zijn gekke bloesjes. Als ze verkering krijgen, haalt ze meteen de bezem door zijn kledingkast.

Het stel trouwt in 1978 en sindsdien is Margriet altijd de bescheiden stille kracht achter Wim geweest, schrijft het Financieele Dadblad. Ook is ze voorzitter van de VDL Foundation, die maatschappelijke projecten ondersteunt op het gebied van zorg en welzijn.

1979 – Begin van de overnamegolf die VDL in rap tempo doet groeien

In 1979 redt Wim het metaalbedrijf TIM Hapert van zijn broer Piet dat zakelijk in de problemen is geraakt. Dat is het begin van een overnamegolf, want een jaar later voegt hij het Hapertse Technische Industrie VDS toe aan zijn groep.

"Met die werkmaatschappij ben ik in de kippenvoedersystemen gestapt – een mooi product, dat we nog steeds maken", vertelde Wim van der Leegte daarover tegen Ernst and Young.

In de jaren die volgen, neemt Van der Leegte een reeks bedrijven over in Eindhoven en directe omgeving. Bij de opening van het hoofdkantoor van VDL in 1996 staat de teller op 27 overnames, ook buiten de landsgrenzen. De acquisities gaan door tot op de dag van vandaag.

Metaalbewerking is nog altijd de rode draad, maar de activiteiten van de huidige VDL Groep zijn veel breder dan dat. VDL bestaat tegenwoordig uit vier divisies: Toeleveringen, Autoassemblage, Bussen en Eindproducten.

1981 – Pieters derde zoon Willem wordt geboren

Wim heeft drie kinderen: Pieter (1970) uit zijn eerste huwelijk waar hij volgens zijn biograaf Frits Conijn moeilijk over praat, Jennifer (1980) en Willem (1981) samen met Margriet.

Hij betrekt zijn kinderen al jong bij het bedrijf en uiteindelijk zal jongste zoon Willem in 2016 de leiding van de VDL Groep overnemen.

Als kind mag Willem al papier versnipperen met zijn zus Jennifer als hun vader hen op zaterdag meeneemt naar kantoor. De kinderen treden later net als moeder Margriet toe tot het bestuur van de stichting administratiekantoor die de aandelen van het bedrijf in handen zou krijgen bij het wegvallen van Wim.

"Thuisgekomen zijn we alle zaken langsgegaan: wat is precies een structuurvennootschap? Welke verantwoordelijkheid hoort daarbij?", vertelde Wim daarover tegen Ernst and Young. "Ik wilde mijn kinderen een goede aandeelhouder laten worden. Dat is formidabel gegaan."

In 2004 moet Willem solliciteren om bij het bedrijf van zijn vader aan de slag te mogen. "Ik had me goed gekleed en degelijk voorbereid. Een directielid nam het interview af. Dus jij komt hier solliciteren? Wat wil je worden? Mooi. En wat wil je verdienen?", zei Willem daarover tegen Ernst and Young.

Hij tekent voor een minimumloon, maar is drie jaar later al directeur van het verkoopbedrijf van bussen in Nederland.

1993 – Overname van het failliete DAF Bus

Als het roemruchte Nederlandse automerk DAF in 1993 failliet gaat, zorgt Wim van der Leegte voor een doorstart van het bedrijfsonderdeel DAF Bus International.

"Toen DAF op de rand van de afgrond stond, was ik een van de eersten, ik denk zelfs de allereerste, die op zoek is gegaan naar nieuwe aandeelhouders", zei hij daar destijds over tegen persbureau ANP. "Ik heb er een aantal gevonden. Het was uiteraard voor de hand liggend dat ik er zelf ook in ging deelnemen."

Later doet VDL nog twee overnames in de bussenwereld: de Berkhof Jonckheere Groep in 1998 en BOVA in 2003.

2000 – Wim begint zijn eigen springstal, Stoeterij Duyselhof, waar hij springpaarden fokt en traint

Wim van der Leegte neemt eind jaren 90 met zijn jeugdvriend en paardenliefhebber Sjors Burg een landgoed van 21 hectare over in Duizel bij Eindhoven. Daar bouwen ze een manege met binnenruimte en trekken ze ook een eigen ruiter aan.

"Ik weet nog heel goed dat hij zijn eerste officiële wedstrijd voor VDL Groep meteen won", zei Van der Leegte daarover tegen Horseman.

Tegenwoordig worden er eigen springpaarden gefokt en opgeleid die topprestaties moeten leveren en ook worden verkocht. De paarden uit de stal hebben inmiddels al vele nationale en internationale prijzen gewonnen.

Naast de paardensport is Wim van der Leegte ook actief in het voetbal. Hij was commissaris bij PSV en is nog steeds voorzitter van de stichting PSV Voetbal.

2004 – Wim studeert op 57-jarige leeftijd alsnog af

Omdat Wim al op jonge leeftijd aan de slag ging als directeur van het bedrijf van zijn vader maakte hij nooit de opleiding werktuigbouwkunde af waar hij in 1965 aan begonnen was.

In 2004 studeert hij in aanwezigheid van onder anderen toenmalig staatssecretaris van Onderwijs Mark Rutte op 57-jarige leeftijd alsnog af bij Fontys Hogescholen.

"Ik heb het binnen drie maanden afgerond", zei hij daarover tegen Bron, het nieuwsblad van Fontys. "Ik moest ook een presentatie houden, daarvoor heb ik geoefend tijdens de jaarvergadering van de ondernemersorganisatie FME. Daar waren 600 mensen, op mijn afstuderen luisterden er vijf."

In zijn afstudeerscriptie legt hij zijn visie neer op de mogelijkheden om werk in Nederland te houden, een thema dat hem al sinds de jaren 80 bezighoudt.

"Je zag toen dat mensen hier ontslagen werden, omdat de productie in het buitenland goedkoper kon. Dat past niet bij mij, ik ben daar altijd mee bezig geweest, bijvoorbeeld door werkgelegenheid hier te houden."

2006 – Philips Enabling Technologies Group wordt vol trots overgenomen 

De VDL Groep neemt in 2006 de Philips Enabling Technologies Group over en dat ziet Wim van der Leegte als hoogtepunt van zijn ondernemerscarrière.

"Het meest trots ben ik op de overname van Philips Machine Fabrieken, tegenwoordig bekend als ETG", vertelde hij in 2020 tegen De Ondernemer. "Daarmee werden we de beste toeleverancier van Europa, van de wereld. Ik hield het bedrijf al tien jaar in de gaten maar ik wilde wachten op het juiste moment. In 2006 zag ik een kans en in één week had ik het bedrijf gekocht."

Het bedrijf is in 1900 opgericht en ontwikkelde zich tot een wereldwijde leverancier van hoogwaardige productiemiddelen. Vanwege de Philipstijd heeft het bedrijf ook onder de vleugels van VDL Groep nog altijd goede banden met Philips Healthcare en ASML.

2012 – Overname van het al tijden worstelende NedCar

Het in de Limburgse plaats Born gevestigde Nedcar komt ook voort uit DAF dat er in 1967 een personenwagenfabriek vestigde. Het bedrijf heeft meerdere malen aan de rand van de afgrond gestaan, zo ook in 2012 als Wim van der Leegte toeslaat met zijn VDL Groep.

"Ik keek op een avond het journaal en hoorde dat NedCar aan het einde van het jaar zou sluiten", zei Van der Leegte tegen De Ondernemer over de overname. "Ik heb toen midden in de nacht een sms'je gestuurd naar de directeur van NedCar en daar kwam een gesprek uit. Ik wist dat het een zeer scherp mes waar ik op liep, maar het is toch goed gegaan."

Hij blaast de fabriek nieuw leven in en dat levert hem veel waardering op. "Bijzondere business. Na de overname van NedCar werd ik beschreven als de held van Nederland. Zo stond het in de kranten. Ik houd helemaal niet van publiciteit, zoek het liever niet op. Maar dit was bijzonder."

NedCar bouwt tegenwoordig BMW's en Mini's, maar het BMW-concern heeft aangekondigd vanaf 2023 helemaal geen auto's meer te gaan bestellen uit de fabriek in Born. Dus is de toekomt van het bedrijf opnieuw onzeker.

2014 – Wim wordt benoemd tot Commandeur in de Orde van Oranje-Nassau

Wim van der Leegte wordt in 2014 benoemd tot Commandeur in de Orde van Oranje-Nassau. Hij krijgt de zeldzame koninklijke onderscheiding uit handen van toenmalig minister Henk Kamp van Economische Zaken.

"Wat de maakindustrie is voor de Nederlandse economie, is Wim van de Leegte voor de maakindustrie", zei Kamp daar volgens De Telegraaf bij. "Dankzij zijn inzet en ondernemerschap groeide zijn bedrijf de afgelopen jaren tot een onderneming met bijna tienduizend werknemers. En dat in tijden van oplopende werkloosheid".

Een jaar daarvoor is Van der Leegte al benoemd tot ereburger van de provincie Brabant.

2016 – Zoon Willem neemt de leiding van VDL over en ziet Elon Musk als grote inspiratiebron

Als Wim van der Leegte in 2016 zijn 50-jarig jubileum viert, vindt hij dat een mooi moment om de voorzittershamer over te dragen aan zijn jongste zoon Willem. Hij had eerder al tegen het Eindhovens Dagblad gezegd dat Willem degene was "met de meest algemene interesse".

Bij zijn aantreden zegt Willem tegen De Limburger het leiderschap van het familiebedrijf ondanks zijn jonge leeftijd (34) goed aan te kunnen.

"Natuurlijk, het is een behoorlijke verantwoordelijkheid. Eentje die ik echter deel met een geweldig team van mensen: mijn broer, mijn zus en de andere directieleden. Daarnaast uiteraard mijn vader. Hij blijft als commissaris nauw betrokken."

Ook de andere kinderen van Wim, Pieter en Jennifer, treden in 2016 toe tot de hoofddirectie. Zijn dochter Jennifer houdt zich bezig met P&O en Financiën en leidt daarnaast het VDL Young Potential Program. Zijn oudste zoon Pieter richt zich op vastgoed en inkoop en verkoop.

Als jongste zoon heeft Willem van der Leegte veel geleerd van zijn vader. "Als ondernemer heeft hij mij op veel vlakken geïnspireerd. Hoe hij sterke mensen om zich heen heeft verzameld. En hoe hij met zijn mensen omgaat. Het belang van zijn mensen ziet hij als zijn belang."

In een interview met De Ondernemer zegt de huidige baas van de VDL Groep ook op te kijken tegen Tesla-topman Elon Musk, superbelegger Warren Buffett en de in 2011 overleden Apple-oprichter Steve Jobs.

2020 – VDL gaat mondkapjes produceren tijdens de coronapandemie

Tijdens de coronapandemie produceert VDL samen met DSM medische mondkapjes. De twee bedrijven stellen dat de coronacrisis aantoont dat werelddelen in hun eigen behoeftes moeten voorzien. "Daardoor zijn we het aan onszelf verplicht om dicht bij huis zekerheden te creëren."

Na de uitbraak van het coronavirus moet Willem zijn fanatieke vader naar huis sturen, vertelde hij tegen NRC. "Hij is 72 en behoort tot de risicogroep. Tot begin maart kwam hij nog bijna elke dag naar kantoor. Ik zei: je blijft overal rondlopen, dat moet je niet doen."

[activecampaign form=30]

Lees meer ondernemersprofielen:

• Jitse Groen richtte als ‘tamelijk luie’ student Thuisbezorgd.nl op, 20 jaar later is hij de bezorgkoning van de wereld – en miljardair
• Pieter Zwart begon Coolblue op een Rotterdamse zolderkamer, nu is hij multimiljonair – dit is het verhaal van de ‘Nederlandse Jeff Bezos’
• Van Brabantse groothandel tot supermarktimperium – hoe de familie Van Eerd van Jumbo een miljardenbedrijf maakte